Hallo, ik ben er ook nog! Hoe erkenning en aandacht ons gedrag beïnvloeden

Ken je dat gevoel? Dat je in een gesprek zit en opeens denkt: “Hallo, ik ben er ook nog!” Het overkwam mij enige tijd geleden, en het zette me aan het denken. Misschien ben ik een beetje verwend en verwacht ik dat gesprekken altijd ergens over moeten gaan. Natuurlijk heb ik vrienden met wie het vaak om plezier, onzin, lekker eten en een goed glas wijn gaat. En dat is fijn en waardevol. Maar zelfs dan komt altijd de vraag: “Hoe gaat het met je?”

Toch zijn er soms van die gesprekken waar die vraag niet komt. Gesprekken die oppervlakkig blijven. En hoewel ik geen behoefte heb om voortdurend over diepgaande onderwerpen te praten, was het in dit geval al lang geleden dat we samenkwamen. Je zou toch verwachten dat we het over elkaars leven zouden hebben, zeker met alles wat er de afgelopen jaren is gebeurd. Maar verwachtingen leiden vaak tot teleurstellingen, en die vraag bleef uit.

Waarom houdt dit me zo bezig?

Mensen hebben aandacht nodig, en dat is geen nieuws. Volgens Erik Berne, de grondlegger van de Transactionele Analyse, drukken we aandacht uit in zogenaamde strokes – eenheden van erkenning. Simpel gezegd is een stroke erkenning voor iemands bestaan of aanwezigheid. Er zijn verschillende soorten strokes die we, vaak onbewust, uitdelen.

1. Verbale en non-verbale strokes:

• Verbale strokes: complimenten of beledigingen.
• Non-verbale strokes: een glimlach, knik, handdruk of knipoog. Non-verbale strokes hebben meestal een grotere impact.

2. Positieve en negatieve strokes:

• Positieve strokes: worden als prettig ervaren.
• Negatieve strokes: voelen pijnlijk aan. Maar zelfs een negatieve stroke is beter dan helemaal geen aandacht, wat verklaart waarom sommige mensen negatieve aandacht proberen te krijgen.

3. Voorwaardelijke en onvoorwaardelijke strokes:

• Voorwaardelijke strokes: gericht op wat je doet, zoals “Dat kun je heel goed.”
• Onvoorwaardelijke strokes: gericht op wie je bent, zoals “Ik hou van je.”

Iedereen heeft behoefte aan strokes. Maar soms worden ze schaars, als een zeldzaam goed. En we hebben allemaal manieren ontwikkeld om hiermee om te gaan. Sommigen leven vooral op negatieve strokes, terwijl anderen moeite hebben om positieve strokes te accepteren.

Wat kun jij hiermee?

Misschien herken je deze situatie: je probeert aandacht te vragen of te geven, maar je voelt je niet gezien of gehoord. Het kan frustrerend zijn, en ik merk dat ik in zulke situaties vaak mijn mond houd en meega in oppervlakkig geklets. Maar eigenlijk wil ik juist gehoord en gezien worden.

Iedereen heeft behoefte aan erkenning. Als jij je hierin herkent, vraag jezelf dan eens af hoe je reageert als iemand je niet ziet of hoort. Wat doe je in zulke situaties? En is dat gedrag nuttig?

Voor mij is het belangrijk om me te blijven laten zien en horen, vooral als ik merk dat ik geneigd ben om stil te worden. Het is waardevol om te weten welke strokes jij prettig vindt en welke strokes je zelf uitdeelt. Dat inzicht kan je helpen om in balans te blijven en jezelf te laten zien.

Fijne dag!